DEİK/Dünya Türk İş Konseyi (DTİK) Amerika Bölge Komitesi, Amerika kıtasındaki ülkelerde yaşayan Türk girişimcileri biraraya getirerek, hem bölgede hem de dünya genelinde ticareti artırmaya yönelik faaliyetlerde bulunan uluslararası bir iş konseyi.
Yurt dışında yaşayan Türk kökenli ve Türkiye dostu iş insanları arasında koordinasyon oluşturmaya devam eden DTİK’in Başkanlığını Ömer Er’den devralan Derya Taşkın ilk röportajını Forum USA’e verdi.
Röportaj: Anıl Sural – Forum USA
Derya Hanım öncelikle yeni göreviniz hayırlı olsun. Okuyucularımıza hem kurumdan hem de DTİK Amerika Bölge Komitesi Başkanlığından bahsedebilir misiniz?
Çok teşekkür ederim. Dünya Türk İş Konseyi- DTİK yurt dışında yaşayan Türk kökenli ve Türkiye dostu iş insanları arasında koordinasyon ve iletişim ağı oluşturmak adına Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) çatısı altında faaliyet göstermek için kurulmuştur. Ekonomik olarak kalkınmış ve yaşadıkları ülkenin sistemine entegre bir Türk toplumun ana vatanına daha çok katkıda bulunacağı varsayımıyla hareket eden DTİK, yurt dışında yaşayan Türk toplumunun ekonomik ve siyasi sisteminde gücünü artırmayı amaçlamaktadır.
DEİK bünyesinde tüm dünyaya yayılmış 146 İş Konseyi sayesinde, bu ülkelerdeki iş fırsatlarından haberdar olma ve iletişim kurma fırsatı sağlamaktadır. Amaç DTİK vasıtasıyla 6 kıtadan binlerce Türk iş insanı, akademisyen, sanatçı, sporcu, dernek ve vakıf temsilcilerini bir araya getirmektir.
En doğru ifade şekli ile DTİK, Türk Derneklerine bir alternatif olmamakla birlikte, hepsi arasında koordinasyon görevi üstlenen, birleştirici vasfa sahip yegâne platformdur ve Türk Derneklerinin de üye olabilmesi mümkündür.
En öncelikli hedefimiz Türkler ve Türkiye Dostları kişi/kurumlar nezdinde, – iş yapma bağlamında ana vatanımızla bağlarımızı kurma noktasında bir referans konumuna gelmek.
Koronavirüs süreci herkes için zorlu geçiyor sizce ABD’deki Türk firmaları nasıl etkileyecek?
Tüm dünyayı etkisi altına almış bu virüsün Amerika’da daha derin yaralara yol açtığını görüyoruz, rakamlar ne yazık ki ortada. Virüs pek çok sektörü kötü etkilemesine rağmen bazı iş sektörlerine avantaj sağladı. Örneğin maske, eldiven, hijyen ve temizlik malzemeleri satan iş yerleri için sektör zarar görmedi diyebiliriz.
Yine insanlar evden çıkamadığı için sanal alışveriş sitelerine yöneldi biliyorsunuz. Amazon, iki ay gibi kısa bir sürede 25 milyar doların üzerinde bir kazanç sağladı. Artan talepler yüzünden pek çok Türk iş insanı da sanal ticaret sektörüne yöneldi. Örneğin bilgi işlem alanında hizmet veren Türk firmalarına da talep arttı.
Amerika’daki Türk iş insanları tedarik ve gıda sektöründe ön plana çıkıyor. Bu dönemde tedarikçiler yükselişe geçerken, virüsü kontrol altında tutmak için alınan önlemler yüzünden restoran ve gıda sektörleri kısmen kapatıldığı için kötü etkilendi. Biz Türkler de bu süreçten yardımlaşma ve durumdan ders çıkararak üstesinden gelmeye çalışacağız.
DTİK Amerika olarak koronavirüs sürecinde neler yapmayı düşünüyorsunuz?Projelerinizden bahsedebilir misiniz?
Elbette. Birçok kıtada hizmet veren ve başarı çıtası her geçen gün artan bir kurum olarak DTİK bünyesinde fizibilite çalışmalarımız tüm temsilciklerimizde eş zamanlı olarak devam ediyor. Geliştirme ve iyileştirme çalışmalarımız sürecek ve yardımlaşmamız misyonumuz gereği arkadaşlarımızla dünya genelinde paylaşılacak.
Ayrıca e-ticaret poratalı aracılığıyla güvenli bir şekilde yurtdışında yaşayan Türkler hem kendi aralarında hem DEİK üyeleriyle hem de ticaret müşavirlerimiz ve fahri konsolosluklarımızla iletişim kurabilecekler.
Üyelerimizin yaşadığı sorunları, önerileri, büyümeleri ve güçlenmeleri amacıyla alanında uzman kişilerle beraber internet üzerinden seminerlerimiz olacak. İleriki günlerde atacağımız adımlar daha da netleştikçe tekrar sizlerle paylaşacağım.
Siz DTİK Amerika’nın ilk kadın başkanı oldunuz. Sizce Amerikalı Türk kadınlar ülkede aktif mi?
Amerikalı Türk kadınlarımız bilim, sanat, eğitim, siyaset, iş insanı, sağlık ve spor alanlarında daha çok öne çıkmaya başladı.
Çok önemli işlere imza atan kadınlarımız var. Örneğin Canan Dağdeviren hocamız MİT gibi geleceğe yön veren bir laboratuvarda önemli bir söze sahip. Ayça Sawa Wisconsın’daki Milwaukee Belediyesi baş denetçi seçildi. 1.6 milyar doları yönetiyor. Amerikan Ulusal Bilimler Akademisi üyesine ilk defa Türk bilim kadını Prof. Dr. İvet Bahar seçildi. Facebook orta doğu Türkiye ve Afrika Direktörü Derya Matras var. Bu isimler ilk anda aklıma gelenler. Yüzlercesi daha Türkiye’yi gururla temsil ediyor. Hepsini ayrıca takdir ediyor ve gurur duyuyorum.
Türk Amerikan ilişkilerini nasıl görüyorsunuz?
Senatonun birçok yaptırım için baskı uyguladığı ABD başkanı Donald Trump, direnip yaptırımları geciktirdi biliyorsunuz. Gerilen ilişkilere rağmen Türkiye ABD’ye pandemik sonrası yardım eli uzattı ve karşılıklı kucaklaşma ile ilişkilerde yeniden normalleşme oluştu. Ayrıca, birçok açıdan birbirine bağlı olan (NATO ittifakı ve coğrafik ve stratejik konumuyla) bu iki ülkenin karşılıklı menfaatleri doğrultusunda politik ve ticari etkenler değişkenlik göstermeye devam edecek.
ABD ve Türkiye arasında açıklanan 100 milyar dolarlık ticaret hedefi ile ilgili görüşleriniz nelerdir? İkili ekonomik ilişkiler sizce nasıl?
Virüsün siyasi etkilerinin artması ile yakın zamana kadar ABD talebinin büyük kısmını karşılayan Çin’in aldığı tepkilerden dolayı dünyada ciddi pazar açıklığı oluştu. Bu durumdan Türkiye büyük bir avantaj yakaladı. Önümüzdeki süreçte Türkiye karşılıklı yapılacak anlaşmalar ve mal kalite standartlarına göre pastadan büyük pay alacaktır. Örneğin dünyanın en büyük perakende şirketi Walmart ambalajdan gıdaya kadar Türk ürünlerini tercih etmeye başladı bile. Bunlar ne kadar yüzümüzü güldürse de hedefe varmak için yüksek teknolojili, inovatif ve katma değerli ürünlere ihtiyacımız olduğunu biliyoruz. Aksi takdirde ihracatın ithalatı karşılama oranını yakalayamayız. Bu fırsatı iyi değerlendirmemiz gerekiyor. Bu dönemde DTİK olarak yatırımcılara referans ve destek konusunda yardımcı olmaktan mutlu olacağız.
Koronavirüs süreci ABD ekonomisini sizce nasıl etkileyecek?
ABD ekonomisi, son on yıla oranla bu yılın ilk çeyreğinde ciddi bir küçülmeye maruz kaldı, salgın yüzünden karantinaya alınan ülke kendi ekonomisinde olduğu kadar birlikte çalıştığı bütün ülkelerle ekonomik sıkıntıya da yol açtı ve dünyanın en büyük ekonomisi yıllık % 4.8 oranında düştü. Ticaret Bakanlığı ABD ekonomisinin yaklaşık üçte ikisini oluşturan tüketici harcamalarında yılın ilk üç ayında %8 gibi oranında azalma gördü. Alınan tedbirler yüzünde dışarı çıkılmadığı için giyim, konaklama ve yemek hizmetlerinde ciddi düşüşler oldu. Amerika’da yüzyıllık şirketler iflaslarını açıkladı. Bunlar elbette milyonlarca işsizi de beraberinde getirdi. Sadece iki aylık süreçte 30 milyondan fazla kişi işsiz kaldı. Tarihi iyileştirme paketleri onaylandı, yardım çekleri kişilere ulaştırıldı ancak maalesef yeterli değil. Hâl böyle olunca pek çok kişi ekonomiyi yeniden açmak konusunda istekli. Çünkü her geçen gün artan bir işsizlik var. Ancak pandemi şuan için tam anlamıyla kestirilemiyor. O yüzden bu durum bir süre daha devam edecek.
Son söz sizin lütfen buyurun…
Başarının takım çalışması olduğuna inanan bir iş insanı olarak, DTİK’in iş insanları için haberleşme ve bilgilendirme ağı ile sürekli organik ve global çalışmayı kolaylaştıran etkin ticaret hayatında dinamik ve taze kalmayı sağlayan önemli bir ağ. Tüm iş insanı arkadaşlarımın bu kurumun kendilerine bu denli büyük avantajlar sağlayacağını görmelerini ve ellerindeki bu büyük olanaktan fayda sağlayacaklarını ümit ediyorum. DTİK üyeleri, güçlü iletişim ağının bir parçası olma avantajına sahip olmakla birlikte yurtdışında yaşayan tüm Türk soydaşlarımız için bir referans noktası niteliğindedir. Bu olumlu referanslar yeni üyelerimize kolaylık sağlayacaktır. Geçtiğimiz bu kriz döneminden birlik, beraberlik ve dayanışmayla beraber el ele çıkacağımıza inanıyorum. Burada diasporanın önemi ortaya çıkıyor. Birbirimizi kucaklamak için kaygılarımızdan kurtulmamız gerekiyor. Öncelikle beni bu özel göreve seçilmem için oy veren yönetim kurulu arkadaşlarıma ve Nail Başkanıma teşekkür ediyorum. Güzellik paylaşılarak büyür, bu güzel konseyi hep birlikte paylaşarak büyüteceğimize inanıyorum. Bundan dolayı da tüm etkinliklerimizde sizleri de aramızda görmekten onur duyacağımızı ifade etmek istiyorum.
Derya Taşkın kimdir?
Çifte lisansımı Seton Hall Üniversitesi’nde, Diplomasi ve Uluslararası İlişkiler ve Ceza Hukuku alanında tamamladım. Şu anda Diplomasi ve Uluslararası İlişkiler alanında yüksek lisansı tamamlama sürecindeyim.
Paterson Şehrinde 2015-1018 yılları arasında Belediye Başkan yardımcılığı yaptım. Ayrıca 10 yıldır Paterson Belediyesi Kütüphane ve Müzesi yönetim kurulu üyesiyim. Passaiç County (16 Belediyeyi iç alan Kadın Statüsü delege) Commissioner olarak atandım.
Passaic County Demokrat Parti Kadın Kolları hazinesinden sorumlu olarak 2018 yılında göreve seçildim. 2018 yılında Pateron Demokrat Parti delegesi olarak seçildim. Bununla beraber NJ Demokrat Partisi altındaki Müslim Kurul (Caucus) Passaiç County bölgesinin co-chair olarak atandım.
2009 yılında kurduğum İnsan Kaynakları ve Ticari Danışmanlık Şirketinde hizmet vermeye devam ediyorum. Şirketlerin iş üretkenliğini artırmadan Amerikan piyasasına girmesi ve bağlantı kurmasına destek sağlıyoruz. Buna ek olarak, şirket yerel ve küresel müşterilere ticari ve profesyonel personel hizmeti sağlıyor.
Ayrıca, üç yıl önce, Five Sister Production- Yapım şirketini kurdum ve “New York Masalı” adli ilk Türk-Amerikan filmini çektim.
Specialty Food Association, Food Network, NJ Monthly gibi kurumlardan önemli dereceler ve ödüller alan 21 yıllık aile şirketimiz Taşkın Bakery’i (Fırın) 60 personeliyle birlikte aktif olarak yönetmekteyim. Türk ekmek ve tatlı kültürünü tanıtmanın yanı sıra kafeterya olarak da hizmet vermekteyiz.
Hamdi Ulukaya Girişimi’nde ilk yıl mentorlerindendim ve bir yıl boyunca genç beyinlere mentörlük olarak onlarla temasta bulundum.
Bir çok Türk- Amerikan Derneğinde kuruculuk üyeliğinden yönetime kadar pek çok görevde bulundum. Şuan sadece DTİK Amerika Bölge Komite başkanlığını yürütüyorum.
Yaptığım çalışmalardan dolayı Kongre, senato, freeholder, belediye başkanı ve meclis üyelerinden başarı belgeleri ve ödülleri aldım. Ayrıca TOA, JCİ, Paterson Alliance kurumlar tarafından ödüller aldım.
